Workshop karikaturen

Karikatuurtekenen in perspectief

In een vrolijke tekenles spreken we het empathisch vermogen van de deelnemers voor een stukje aan.
We zetten het tekenen in om elkaar eens nader te bekijken.

Allereerst worden de begrippen waarneming, interpretatie, uiterlijk, expressie en empathie geïntroduceerd.
We kijken of er binnen de groep grote verschillen zijn in interpretatie, of mannen anders kijken dan vrouwen en welk individu er echt eigenwijs is.
De deelnemers gaan in duo’s tegenover elkaar zitten en bekijken elkaar aan de hand van vragen.
En natuurlijk gaan we tekenen. De werkstukken worden door de groep beoordeeld: wie is er raak getypeerd?

Dit alles in een luchtige sfeer; plezier en respect staan voorop. Effectief voor de teambuilding!

Theoretisch kader

In zijn boek “Een tijd voor empathie” schrijft primatoloog Frans de Waal dat het aangeboren menselijk vermogen tot empathie snel en meestal onbewust is.
Als op een scherm boze en vrolijke gezichten zo kort getoond worden dat proefpersonen ze niet bewust kunnen waarnemen, nemen de gezichten van de proefpersonen toch diezelfde stand aan.
Zoogdieren hebben een vrij algemeen vermogen tot empathie. Dit is basale empathie, zoals een baby begint te huilen als-ie een andere baby hoort huilen.
Een stap hoger is het begrijpen waar die stemming vandaan komt.

Aandachtspunten:
– Je kunt mensen hun empathie leren gebruiken dan wel wegdrukken (en een puur competitieve instelling aankweken).
– Mensen zijn groepsdieren. Ze nemen vaak elkaars oordeel, intuïtie, opvatting over.
Vrij algemeen geaccepteerd is de opvatting dat de eigen identiteit, het ‘zelf’, is ontstaan in interactie met anderen.
– Empathie kan ook leiden tot iets negatiefs, namelijk manipuleren of martelen.
– Vrouwen hebben meer vermogen tot sympathie maar koesteren onderling langer wrok. Mannen zijn hiërarchischer.
– Electronische communicatie (Hyves, Twitter) kan de lichamelijke empathie, zoals non-verbale vaardigheid tot conflictoplossing, verminderen.